بررسی مقایسه‌ای استعمار ستیزی در اشعار اقبال لاهوری و فرّخی یزدی

حضور کشورهای بیگانه در برخی از کشورهای شبّه قارّه هند و ایرانی موجب موضع‌گیری قشرهای مختلف مردم، مقابل رفتار ظالمانۀ آنان شد. شاعران ملتزم و متعهّد نیز در اشعارشان با سلاح قلم به مبارزه علیه استعمارگران برخاستند. در این میان نقش شاعران آزاداندیشی چون اقبال لاهوری و فرّخی یزدی چشم‌گیر بود، هر دو شاعر با تحوّلات سیاسی و اجتماعی در کشور خود مواجه بودند و در اشعارشان برای بیداری مردم از خواب غفلت فریاد اعتراض برآوردند. آن‌ها با استعانت از عواطف و احساسات ملّی مردم، مبارزه‌ای سخت با استعمار را آغاز کرده، با سرودن اشعار انتقادی، تنفر خود را از دخالت و حضور بیگانگان نشان دادند. در این مقاله سعی بر این است با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی تطبیقی اشعار ضد استعماری اقبال لاهوری و فرّخی یزدی پرداخته شود و دیدگاه‌های مشترک آن‌ها درباره استعمار‌گران بیان شود. دریافته‌های پژوهش بیانگر این است که هر دو شاعر از مضامین یکسانی برای بیان اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر خود استفاده کرده‌اند.